sa kanto ng alaala at kabataan

Paborito kong guro si Mrs. Reyes. Mrs. Reyes na maputi.

Bakit “maputi”? Kung sa elementary school ka nag-aral, kilala mo si Mrs. Reyes na maitim at si Mrs. Reyes na maputi. Hindi natin dini-discriminate ang kulay nila pero para sa mga grade 1 at grade 2 pupils, yun lang ang alam nating paraan nuon para ma-distuingish natin ang dalawang guro. Kasi naman, halos walang pagkakaiba ang dalawa. Teacher sa Grade 1 section 2 si Mrs. Iluminada Reyes na maitim at sa Grade 2 section 1 si Mrs. Herminia Reyes na maputi. Pareho silang Reyes subalit sa pagkakaalam ko, hindi magkamag-anak ang kanilang mga asawa (magkapatid ang dalawang guro, anak ng dating alkalde na si Agaton Gellido ayon sa isang nag-comment sa blog - pao). Magkapit-bahay din ang dalawa sa Simeon Perez street sa gitnang bayan. Bahay ni Mrs. Reyes na maputi yung nasa kanto ng S. Perez at A. Bonifacio.

Grade 1, nasa section 2 ako nuon. Si Mrs. Reyes na maitim ang kauna-unahan kong guro. Hindi ko lubos na na-appreciate ang pagiging guro niya. Nanduon kasi ang takot sa tuwing papasok. Hindi takot sa guro, kundi takot na mawalay sa nanay at sa bahay namin, takot na makasalamuha ang mga batang di ko naman mga kalaro. Malamang ay umiyak din ako nung mga unang araw ng pasukan.

Pagdating ng Grade 2, medyo may lakas na ko ng loob dahil nagkaroon na ng mga kaibigan sa paaralan. Naging section 1 ako nun at si Mrs. Reyes na maputi nga ang aking naging guro. Magaling siyang teacher, mabait. Sa kanya tumatag ang pundasyon ng aking kaalaman na nagagamit ko hanggang sa aking pagtanda. May sapat na akong self-esteem nuon subalit natatandaan ko, umiyak pa din ako nun dahil niloloko ako ng mga kaklase kong sisiga-siga. Wala daw kasi akong suot na brief. Pakers! Eh patutoy pa lang ang akin nuon, di pa kailangang mag-brief. Ganun pa man, nuon ko lang talaga nagustuhan ang pumasok sa elementary. Nagpapa-agahan sa pagpasok pa nga kami ng ilan kong kaklase sa umaga. Alas sais pa lang ng umaga, gusto ko ng umalis ng bahay at pumasok. Lagi akong napapalo ng lola ko nuon, ang aga-aga ko daw pumasok. Sa tanghali naman, 12:30 pa lang ay nasa pintuan na kami ng bahay ni Mrs. Reyes na maputi. Kami na kasi ng ilan kong kaklase ang kumukuha sa kanya ng susi ng classroom para mabuksan na namin at makapasok na. Kadalasan ay maaga kami duon kaya di agad binibigay ni Mrs. Reyes na maputi ang susi kaya nakakakwentuhan pa namin muna ang kanyang asawa, ang tiyo Pabling.

Guwapo ang tiyo Pabling, maputi din siya at panigurado, pabling talaga siya nung kabinataan niya. Palabiro din siya at lagi akong tinutukso sa isang babaeng kaklase namin. Hanggang ngayon, kapag makikita ko siya, lagi niyang sinasabing pinapakamusta daw ako nung babae. Pamangkin kasi niyan yun pero sigurado ako, nagbibiro lang siya. Tinatawanan ko na lang ang kanyang biro. Gusto ko din ang pangalan ng anak nila, si Francis. Cool na cool na pangalan. “Francis”? Anong cool sa pangkaraniwang pangalan na iyon? Dahil ang kumpletong pangalan niya ay Francis Reyes, katukayo ng legendary guitarist ng The Dawn. Oh di ba?

Type na type ko din ang bahay nila. Mula nung Grade 2 ako, makalipas ng dalawang dekada, halos walang pinagbago . Napinturahan lang ng bago pero yun pa din ang bahay na pinupuntahan namin nuon. Hindi iyon naluluma. Maaliwalas kasi ang dating ng bahay nila, design nuong 70’s. Malalaki ang bintana, alaga ang mga halamang nakatanim sa paligid. Mas gusto ko pa ang bahay nila kumpara sa mga bagong bahay na pinapagawa sa bayan ngayon. Hindi lang kasi “house” ang dating, isang “home”. Magkaiba iyon.

Tuwing mapapadaan ako sa tabi ng bahay nila, lagi akong napapatingin duon at naaalala ang panahong naging mag-aaral ako ni Mrs. Reyes na maputi. Madalas sa minsan ay nakikita ko ang tiyo Pabling. Nagtatanguan, nagngingitian, nagkakakwentuhan kapag matagal-tagal kaming di nagkita. Iintro siya ng “kinakamusta ka ni…” ---bibitinin niya ang pangalan at tuturo sa malayo, sa direksyon ng bahay ng pamangkin niya. Matatawa lang ako.

Hindi ko na nakikita si Mrs. Reyes na maputi.

Pumanaw na kasi siya.